Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wydał pod koniec ubiegłego roku,  decyzję zezwalającą na odstrzał 20 żubrów w Puszczy Boreckiej (17 osobników ze stada wolnościowego i 3 z zagrody pokazowej Wolisko).

Żubr – jeden z najbardziej charyzmatycznych gatunków zwierząt w Polsce i symbol polskiej ochrony przyrody - jest objęty ścisłą ochroną gatunkową na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2016 poz. 2183) oraz, jako gatunek priorytetowy, znajduje się w Załączniku II i IV Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). Został on zaklasyfikowany jako gatunek narażony (VU) na Czerwonej Liście Gatunków Zagrożonych IUCN. Populacja żubra w Polsce według Księgi Rodowodowej Żubrów wynosi 1873 osobników (stan na koniec 2017 r.).

Fundacja WWF Polska sprzeciwia się w szczególności utrwalającej się w Polsce praktyce prowadzenia tzw. odstrzałów redukcyjnych jako polowań o charakterze komercyjnym. Niedopuszczalne jest bowiem wydawanie zezwoleń na komercyjne wykorzystywanie tusz oraz części żubrów, jak i sprzedaż praw do odstrzału i zabierania uzyskanych z nich trofeów. Odstrzał taki nie powinien być realizowany. Zgodnie z polskim prawem zabijanie żubrów jest zakazane, zakazany jest także transport, sprzedaż lub oferowanie do sprzedaży ciała żubrów. Zakaz ten dotyczy także mięsa pochodzącego z zabitych zwierząt.

Zgoda na odstąpienie od zakazów transportu, uśmiercania i wywozu szczątków żubra może być wydana jedynie w sytuacji całkowitego braku rozwiązań alternatywnych. Żaden z aktów prawnych regulujących ochronę żubra nie zezwala na zarządzanie populacją żubra w formie regulowanych polowań.

Sprzeciw wobec czysto komercyjnych polowań wyrażała również Państwowa Rada Ochrony Przyrody w opinii z dn. 24 grudnia 2015 r. W opinii Rady ma to jednoznacznie szkodliwe oddziaływanie na odbiór ścisłej ochrony gatunkowej w świadomości społecznej. Jest także sprzeczne z przepisami ustawy o ochronie przyrody i unijnego prawa tj. Dyrektywy Siedliskowej.

W opinii środowiska naukowego weryfikacji wymaga obecny sposób zarządzania populacją żubra, a uśmiercanie żubrów powinno być stosowane jedynie w uzasadnionych przypadkach, np. żubr poszkodowany w wypadku drogowym, tym bardziej, że informacje o przegęszczeniu populacji żubrów nie są oparte na rzetelnej wiedzy naukowej.

Fundacja WWF Polska stoi na stanowisku, że podejście do ochrony gatunków ściśle chronionych, takich jak np. żubr powinno być oparte o aktualną wiedzę przyrodniczą oraz jednolite zasady, bez względu na miejsce ich występowania, a wszelkie przejawy łamania prawa, zarówno międzynarodowego jak i miejscowego, powinny być piętnowane i karane.

Piotr Chmielewski