Cholesterol jest podstawowym paliwem dla mózgu. Ograniczenie naturalnych tłuszczów w diecie prowadzi do zaburzeń procesów myślowych. Mózg stanowi 2-3% całkowitej masy ciała a składa się w 25% z cholesterolu, który m.in
- Stanowi integralna część ścianek komórkowych neuronów, umożliwia im komunikację
- Jest niezbędny dla mieliny, chroniącej komórki nerwowe przed urazami
- Odgrywa kluczową rolę w formowaniu się synaps
Innymi słowy – bez cholesterolu mózg nie może prawidłowo funkcjonować. Pojawiają się problemy z pamięcią i zdrowiem psychicznym.
Natura wie lepiej
Bez cholesterolu nie powstałoby życie. Nasza zależność od niego zaczyna się od momentu zapłodnienia. Rozwijający się płód chociaż podejmuje syntezę cholesterolu, to w pierwszych tygodniach ciąży wykorzystuje głównie cholesterol matczyny. Nawet po porodzie 40-50% cholesterolu we krwi noworodka pochodzi z organizmu matki. Pobrane przez zarodek cząsteczki cholesterolu uczestniczą w kluczowych dla rozwoju embrionalnego szlakach sygnalizacyjnych komórek nerwowych.
W ostatnim trymestrze ciąży następuje gwałtowna akumulacja cholesterolu w mózgu. By mózg mógł prawidłowo się rozwijać po urodzeniu wymaga dużej i stałej jego podaży, dlatego mleko matki jest tak bogate w cholesterol. Stanem fizjologicznym niemowląt jest ketoza.
Cholesterol a mózg
Cholesterol spełnia cztery główne funkcje dla mózgu:
- OchronnąNajwyższe stężenie cholesterolu jest w otoczce mielinowej, osłaniającej włókna nerwowe każdej komórki. Chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniami
- AntyoksydacyjnąTłuszcz stanowi 60% mózgu,co czyni go podatnym na uszkodzenia wolnych rodników. Cholesterol „dezaktywuje” wolne rodniki nim zdążą wyrządzić szkody. Pełni rolę antyoksydacyjną.
- IzolacyjnąStanowi część błony komórkowej. Kontroluje substancje które przenikają do i z komórki. Tworzy strukturę komórki.
- KomunikacyjnąZapewnia prawidłowe działanie neuroprzekaźników
Cholesterol jest prekursorem wielu hormonów, jest niezbędny do syntezy witaminy D. Biorąc pod uwagę mózg i funkcje poznawcze spełnia wiele zadań a niedobór niesie fatalne skutki. Począwszy od problemów z pamięcią, stany depresyjne, otępienie po choroby neurodegeneracyjne – Parkinsona, Alzheimera, autyzm.
Dłuższe życie, większa sprawność umysłowa
Osoby z wyższym poziomem cholesterolu żyją dłużej LINK. W starszym wieku im wyższy poziom cholesterolu tym mniejsze ryzyko demencji i chorób neurodegeneracyjnych. Wykazano że:
- Niski poziom lub obniżony statynami pogarsza funkcje poznawcze o 50%. [1]
- U pacjentów z chorobą Alzheimera stwierdzono niższą zawartość cholesterolu w płynie mózgowo-rdzeniowym. [2].
- Podobna korelacja występuje przy chorobie Parkinsona [3] ,
- Zaburzenia metabolizmu cholesterolu mają związek z autyzmem [4].
Cholesterol a depresja i zaburzenia psychiczne
Liczne badania wskazują na związek pomiędzy niskim poziomem cholesterolu w surowicy a depresją i zaburzeniami nastroju. Deficyt cholesterolu wpływa na spadek poziomu serotoniny, prowadzi do stanów lękowych, zaburzeń dwubiegunowych, przejawów agresji, przemocy, podejmowaniem prób samobójczych. [5], [6], [7], [8]
Dlaczego tak chętnie przepisuje leki obniżające poziom cholesterolu? Tysiące ludzi, w większości starszych przyjmuje codziennie statyny i ma to robić do końca życia.
Ciekawe doświadczenie przeprowadzono na myszach zmodyfikowanych genetycznie tak by ich mózgi nie mogły wytwarzać cholesterolu. Co się okazało,
Te myszy nie tylko miały problem z uczeniem się i zapamiętywaniem, ich zachowanie odbiegało od normy. Nie potrafiły wykonywać zwykłych czynności jak budowa gniazda. Niektóre z ich zachowań przypominały chorobę Alzheimera, ale były bardziej przejmujące. Mówił szef badań prof Ronald Kahn. [8]